Schooltuinieren, natuurlijk met liefde voor de natuur
Het is december en echt winter bij de Paddepoel, één van de vier schooltuincomplexen in gemeente Groningen. Tuinonderhoud-medewerker Sjoerd Grootendorst is in de vrieskou druk bezig om de blaadjes van het pad te vegen.
‘Voor de kinderen is het wel fijn en duidelijk als ze kunnen zien waar het pad loopt. Ik veeg de bladeren onder de struiken, daar kunnen de wormen ze lekker verteren. En insecten en egels kunnen er nu schuilen voor de kou.’ Uit zijn woorden spreekt niet alleen passie voor schooltuinieren, maar ook liefde voor de natuur. In het moestuinseizoen, wanneer de kinderen van groep 6 wekelijks naar de tuin komen, assisteert hij regelmatig bij de schooltuinlessen. ‘Echt fantastisch, samen met die kinderen.’
De schooltuinen in Groningen zijn onderdeel van de doorgaande leerlijn Natuur- en Duurzaamheidseducatie (NDE). Alle scholen in Groningen kunnen van groep 1 tot en met 8 naar de schooltuinen toe. Groep 6 komt wekelijks een uurtje naar de tuin. Ze starten in het voorjaar met een eigen tuintje en maken dat in groep 7 na de zomervakantie af.
‘Onze schooltuintjes hebben nu de vorm van een hoefijzer’, vertelt Mirjam Berkepas, educatief medewerker van de Paddepoel. Kinderen hebben ieder een tuintje van ongeveer 2,5 m2, maar door deze vorm lopen zij als het ware echt hun tuin in en delen links en rechts hun stukje ook met de buurkinderen.
Het is interessant wat dat doet op het gebied van samenwerken. Ook hebben we nu een stukje permacultuur. Dat is experimenteren: met alle kinderen één tuin, die minder gestructureerd lijkt, maar dat wel ís.
‘Ik ben zelf sowieso niet zo streng en ook echt van het ontdekken’, zegt Mirjam. ‘Als een kind komt vragen of een plantje onkruid is, gaan we dat samen onderzoeken. Wat is de waarde om het te laten staan of weg te halen? Zo kunnen de kinderen hun tuintje ook een beetje eigen maken.’
De andere groepen van de scholen hebben een eigen programma waarvoor ze een paar keer per jaar langskomen. Deze winter komt groep 4 bijvoorbeeld nog voor een les ‘dieren in de winter’ en groep 8 is net geweest om te leren over ‘duurzame voeding’. 
De schooltuin is dan een mooie aanleiding. Want hoe kan het dat de tuin helemaal leeg is, maar de winkels vol met groentes liggen?
‘Doordat de gemeente Groningen de vier schooltuinen faciliteert en financiert kunnen wij hier met drie betaalde medewerkers op een kwalitatief niveau het onderhoud en de educatie borgen’, voegt Mirjam nog toe. ‘Dat is echt essentieel als je schooltuinieren serieus neemt.’ En zo kan de Paddepoel ook blijven groeien, net als de natuur. Ieder jaar in de schooltuin is weer anders. ‘Maar de scholen die hier komen, dat blijft hetzelfde. Ze zijn en blijven allemaal even enthousiast. Echt genieten als je ziet wat dit betekent voor de kinderen. Dat gun je iedere school in Nederland.’