Eerste landelijke schooltuinfestival: inspireren, en ontmoeten

Op 10 april vond op de toepasselijke locatie van de Osdorp Schooltuin in Amsterdam het allereerste schooltuinfestival van Nederland plaats. Middenin de Week van de Schooltuin konden schooltuinondersteuners elkaar begroeten, ontmoeten en kennis en inspiratie opdoen.

Tekenend voor deze ontmoeting van praktijkmensen, startte het festival na een hapje en drankje meteen met een rondleiding over de schooltuin.

De Alliantie als pootaardappel

Marieke Dekker van de Alliantie Schooltuinen opent het festival. In het thema van de Week van de Schooltuin dit jaar, waarbij de pieper centraal staat, vergeleek zij de Alliantie met een aardappel. De aardappel heeft in zichzelf al de potentie om uit te lopen en te groeien. Iedereen die wel eens een aardappel vergeten is in huis kent de uitlopers die dan verschijnen. Dit symboliseert de ambitie van de Alliantie om de missie/ ieder kind een schooltuin; te verspreiden.

Maar als die uitlopers geen voedingsbodem vinden dan worden het lange slappe stengels, verschrompelt de knol en gaat dood. Na het uitlopen heeft de aardappel dus een gezonde voedingsbodem nodig om te kunnen groeien. Die voedingsbodem vindt de aardappel bij de vele schooltuininitiatieven op scholen, bij schooltuinverenigingen, schooltuincomplexen en bij de NDE-centra. Om te zorgen dat die aardappels ook daadwerkelijk in de grond terecht komen en gepoot worden zijn veel enthousiaste en kundige handen nodig. Al dat werk wordt gedaan door schooltuinondersteuners. Zonder ondersteuners geen schooltuin.

Inspiratie voor en door schooltuinondersteuners

Hoeveel kennis er al aanwezig is bij de ondersteuners werd duidelijk tijdens de eerste en tweede workshoprondes, met inspiratiesessies en workshops uit het werkveld voor en door schooltuinondersteuners.  Moestuinman Simon Eurlings nam belangstellenden mee in de zakelijke kant voor geïnteresseerden die als zzp’er in de schooltuin aan de slag willen. In de middag begeleidde hij het een workshop rondom het maken van social media filmpjes, waarbij de deelnemers in de tuin hun eigen filmpje op gingen nemen. 

Er was erg veel belangstelling voor de schooltuin modelinterventie waarbij kaders gezocht zijn om tot de voorwaarden van een schooltuinprogramma te komen dat kwalitatief genoeg is om zekere effecten voor kinderen te bewerkstelligen op het gebeid van kennis, beleving en gezondheid. 

Professor Joke Meijer besprak de biologische klok van niet alleen mensen, maar ook van planten. Zij vroeg hulp aan de aanwezigen om mee te denken hoe dit proces door middel van het idee van de Linneausklok, een klok die de tijd aangeeft door de uren te koppelen aan de bloeitijd van bloemen, interessant en behapbaar gemaakt zou kunnen worden in de schooltuin.

Veel workshops vonden buiten plaats, van een wilgentunnel bouwen, tot ‘niet tuinieren’ in de schooltuin, waarbij allerlei activiteiten gedaan werden waartoe de omgeving van een schooltuin uitnodigt. Een bodemworkshop, leren werken met de Moestuinmaat en een rondleiding over de schooltuin complementeerden het programma. Enorm veel te doen en te leren dus.

Volgend jaar weer

‘Dit zou eigenlijk wel drie dagen mogen duren’, verzuchtte een bezoeker. ‘Zoveel te doen en zoveel leuke mensen die je eigenlijk allemaal wil spreken’. Over het volgende jaar werd ook nog nagedacht in een brainstorm over de Week van de Schooltuin 2025. Daar kwam een idee uit voort dat doordoor iedereen omarmd werd en dat serieus onderzocht gaat worden. In 2025 willen we het bestaande Guiness Book of Records record ‘zoveel mogelijk kinderen tegelijkertijd een schooltuinles laten volgen’ gaan verbreken. Het record, dat in 2023 verbroken is met 1300 kinderen in West Virginia, nadat Turkmenistan het eerste record met 537 kinderen vastlegde, moet volgens de aanwezigen makkelijk verbroken kunnen worden. 

Was je niet bij het festival, dan heb je dus zeker iets gemist!