'Geen pillen, maar paprika's'
‘Elk kind een schooltuin’ was het motto van de eerste Landelijke Schooltuinen Conferentie op 25 mei. Zo’n 100 schooltuinambassadeurs bevolkten het paviljoen op de Floriade Expo.
Verhalen uit de praktijk wisselden elkaar af met sprekers die het belang van schooltuinieren voor en het eten van groenten door kinderen benadrukten. ,,Met schooltuinieren bereik je alle kinderen, ongeacht hun achtergrond”, aldus Martine Muller van de Alliantie Schooltuinen. ,,En je kunt er alle vakken toepassen, van taal tot rekenen en van Engels tot bewegen.”
‘Omarm de schooltuin’
– Kinderarts Koen Joosten
Iris de Leeuw van de WUR vertelde dat ze begint met een onderzoek naar het effect van schooltuinieren. Kinderarts-intensivist Koen Joosten bij het Erasmus MC gaf inzicht waarom het eten van groenten zo gezond is. Wat hem betreft: ,,Geen pillen maar paprika’s. Omarm de schooltuin. Het heeft heel veel effecten op de gezondheid, ook voor ouders en grootouders.”
‘Sleutelrol voor gemeenten’
– minister Henk Staghouwer
Henk Staghouwer, minister van LNV, overhandigde twee Gouden Wortels aan de gemeenten Teylingen en Arnhem als waardering voor hun jarenlange ondersteuning aan het schooltuinieren en als inspiratie voor andere gemeenten: ,,Gemeenten spelen een sleutelrol bij het mogelijk maken van schooltuinieren”, stelde de minister. Zij kunnen grond, financiën en medewerkers beschikbaar stellen. Zij zijn essentieel voor de structuur en de continuïteit. De leerkrachten willen wel, maar hebben behoefte aan ondersteuning. Op de landelijke Schooltuinconferentie is een aanzet gegeven tot een sterk landelijk netwerk dat het opzetten, verbeteren en onderhouden van schooltuinen makkelijker maakt.
Bekijk een impressie van de conferentie en lees het gedicht van Derk Otte hieronder.
Op de foto’s onder meer Simon Groot (EWS), Rob Baan (Koppert Cress), minister Staghouwer en Koen Joosten. Hier vind je alle foto’s. Foto’s Rolf van Koppen
Geschreven voor het 100-jarig bestaan van het schooltuinieren in Rotterdam, met een kleine aanpassing, droeg Derk Otte nogmaals zijn gedicht voor tijdens de eerste Landelijke Schooltuin Conferentie.
Het leven is een Tuin
‘In een snelle tijd van schermpjes, ingeklemd tussen het grijze… Liggen vierkante meters die het tegendeel bewijzen: alternatieven voor gejaagdheid, een antwoord op de haast. Een antwoord op het haast niet bij te houden stadsgeraas. Groene meters arbeid; groene meters puur. Groene meters ongeschreven wetten der natuur.
De gedachten áchter alles bepalen er het zicht. De aarde krijgt er waarde door liefde, lucht en licht. Hoe de zon ook branden kan, hoe de wind zal waaien; degene die hier oogsten wil, is degene die moet zaaien. Blauwe hemel, grauwe lucht; geluk of tegenslag misschien: we moeten zaadjes planten om de groei te kunnen zien.
Via eeuwenoude kennis; elk later vraagt een toen. Oók om fouten mogen maken en leren door te doen. In beweging blijven, onderweg van hier naar daar. Met de elementen samenwerken maar ook zéker met elkaar. Vuile handen, vieze kleren; ploeteren in het klein. Beseffen wat de basis is én dat we daar onderdeel van zijn. Tussen mislukken en plukken, valt een wereld te begroeten en leren is veél leuker met die wereld aan je voeten.
Omstandigheden zijn veranderlijk, verraderlijk soms zelfs. Geduld is vaak het enige dat ons bij dat gegeven helpt. De kracht ligt in het wachten en het continu beseffen, dat we voor resultaten achteraf, voorbereidingen moeten treffen. Op voorhand liggen wonderen meestal goed verborgen, we ontdekken ze door morgen vandaag al te verzorgen.
Beschermen en beheren vragen het lef om te beslissen. Je vanaf het begin inzetten én naar de uitkomst durven gissen. Ploeteren en zwoegen, het is weleens even wennen. Maar er bestaat geen voorgrond zonder de achtergrond te kennen.
Jouw stukje land naar je hand zetten, is opletten en geloven. Uit de grond van je hart schiet het allermooist naar boven. Wie alles geeft maar de tijd blijft nemen, breekt het hoofd niet en maakt buit: we moeten snoeien om te groeien, een stapje terug voor twee vooruit. Onkruid wieden, uitkomst bieden; eender welk seizoen. Leer je groen te verbouwen, zijn je vingers nooit té groen.
Aan het eind van al het werken en het wachten bovendien, zijn de resultaten van die combinatie dan eindelijk te zien. Waar je al die tijd voor hebt gestreden, staat tenslotte op de kaart. Met de herkomst van die toekomst, wordt het heden véél meer waard. Trots bekijk je de resultaten en vertel je van het telen. Om daarna de ingrediënten met anderen te delen.
In de kringloop van het leven is de cirkel zó weer rond. Het is gezond én lekker om te bereiden wat gewoonweg niet bestond zonder de aandacht en arbeid die je leverde, zó geef je de ogenschijnlijk simpele zaken betekenis. Omdat de kern van het leven is, hoe een mens geeft om alles waar hij of zij mee omgeven is.
Nou… Voor dit alles een metafoor bedenken kan op verschillende manieren. Maar voor hier de allermooiste, lijkt mij toch wel… Schooltuinieren! Lucht en licht samen, met wat liefde er overheen. Bloeien doet boeien; ’t is meer dan ‘school’ en ‘tuinieren’ alleen.
Op nog een heleboel zaaien, op heel wat oogsten te gaan. Elk kind een schooltuin, stel je open, sluit je aan.’
– Derek Otte, 5 maart 2020, 25 mei 2022