“Bij bijna alle scholen start ik in het najaar met bespreken en budget bepalen”

8 oktober 2024

Moestuincoach en tuinontwerper Marijke Starke heeft al vele scholen in Brabant, Limburg en Overijssel geholpen met het starten van een schooltuin. Haar favoriete moment om met een school om tafel te gaan: het najaar en de vroege winter. Zo kunnen er meteen wat vaste planten en struiken de grond in.

Als tuinontwerper heeft Marijke geleerd om veel vragen te stellen. Wat wil iemand en wat heeft diegene vervolgens nodig? Daar een mooie oplossing voor verzinnen is wat haar werk zo leuk maakt.

Met haar bedrijf Oogst Ontwerp bedenkt en maakt Marijke natuurlijke tuinen, waaronder schoolmoestuinen. Ze vertelt: “Ik vind schooltuinieren heel belangrijk in deze tijd waarin we zoveel met ons hoofd bezig zijn en binnen leven. Een schooltuin zorgt voor balans tussen hoofd, hart en handen. Je oogst niet alleen gewassen, maar ook plezier, rust en ontspanning. En het leert kinderen dat er soms dingen niet lukken door slakken of het weer. Dat hoort erbij, zo is het leven.”

Overleggen in het najaar

Marijke start het liefst met overleggen en budget bespreken in het najaar. “Als je pas in mei start, wordt het lastig om voor de zomervakantie nog wat te kunnen oogsten. Het voordeel van starten in het najaar is bovendien dat je eventueel meteen al wat vaste fruitstruiken kunt aanplanten. Die slaan in de herfst en winter goed aan, waardoor je al snel kunt oogsten. Ik adviseer scholen met voldoende ruimte altijd om te kiezen voor vaste eetbare planten en fruitstruiken en aan te vullen met eenjarigen die veel meer tijd vergen.”

Draagvlak

Maar hoe houd je het draagvlak als je al zo vroeg start met overleggen en pas in maart kunt zaaien? Volgens Marijke kan dat op allerlei manieren. “Denk aan het maken van een moestuinplan, een zaai- en oogstkalender, het bestellen van zaden en het aanplanten van fruitstruiken. Idealen activiteiten voor de winter. Je kunt ook bloembollen in de grond stoppen, waardoor de kinderen in februari al bloemen boven de grond zien komen. Wat ook leerzaam is voor kinderen: naar het bodemleven kijken, hoe ziet dat eruit in rust? Op al deze manier kun je het enthousiasme voor de schooltuin vasthouden tot in het voorjaar.


Klein beginnen kan ook

Marijke benadrukt dat je als school echt niet meteen heel groots van start hoeft te gaan. “Soms werkt het juist goed om klein te beginnen, bijvoorbeeld met 1 bak. Als je dan ziet dat die bak mooi vol staat en het schooltuinieren begint te leven bij de leerkrachten en kinderen kun je uitbreiden. Als je heel veel grond hebt, maar nog niet genoeg enthousiastelingen om het te onderhouden, ga dan voor de vaste planten en struiken die minder onderhoud vergen.
Gebruik de energie die je zelf voelt niet meteen om onderhoudsintensieve of meer gewassen te kweken, maar om draagvlak te creëren bij collega’s met minder groene vingers. Het is echt belangrijk om meerdere mensen te laten aanhaken. Want als jij als enige enthousiasteling drie weken op vakantie bent, moet het schooltuinieren wel doorgaan. Mijn doel is om overbodig te worden. Ik wil dat de school de schooltuin gaat dragen.”

Je vindt Marijke op haar site OogstOntwerp.nl en op Instagram onder de naam @oogstontwerp

Foto’s: Monique van der Hoeven en Marijke Starke.

 

Meer tips

• Denk van tevoren goed na of je een voorzomerse of doorzomerse schooltuin wil.
• Denk niet alleen aan fruitstruiken en groenten, maar ook aan kruiden, zoals peterselie, tijm en bieslook.
• Tip van Marijke voor moestuincoaches: kijk goed naar het doel van de school. Is dat het maken van lunch, oogst verkopen als onderdeel van economieles of puur lekker buitenzijn en samenwerken? Bij elk doel past een andere schooltuin.

Meer lezen? Lees in hoofdstuk 4 van het Handboek Schooltuinen alles over schooltuingewassen. Vanaf pagina 95 vind je bijvoorbeeld geschikte kruiden voor de schooltuin.