Vragen en antwoorden tijdens de Masterclass

Vraag: Heb je tips voor moestuinieren in bakken op het schoolplein? 

Antwoord: Ook in moestuinbakken kun je heel goed schooltuinieren. Ze drogen wel iets sneller uit, waardoor je vaker water moet geven. En je hebt natuurlijk vaak iets minder ruimte per kind. Maar het is een geweldige oplossing om met weinig ruimte toch veel resultaat te behalen. In het Handboek Schooltuinen wordt in H3 / paragraaf 3.3 ingegaan op de aanleg van een schooltuin in moestuinbakken.

Vraag: Heb je tips voor een natuur ontdekhoek in de schooltuin? 

Antwoord: Eigenlijk is de hele schooltuin een natuur ontdekhoek. Bij het schooltuinieren ontdekken kinderen kleine beestjes, de samenhang van de natuurlijke elementen en hoe alles groeit. Leg eens een beetje compost onder de microscoop en ontdek wat er leeft. Laat in een hoekje wat bladeren liggen en maak ruimte voor een insectenhotel. Wil je meer inspiratie? Ga dan eens langs bij een schooltuin in de buurt. Bijna elke schooltuin verwelkomt bezoekers met open armen. Benieuwd waar in de buurt schooltuinen zijn? Kijk eens op de kaart op onze website.

Vraag: Hoeveel kost jullie schooltuin per jaar? 

Antwoord: Sandra rekende snel en uit het hoofd voor wat de kosten zijn. Een zeer actieve vrijwilliger ontvangt de maximale jaarlijkse vergoeding voor vrijwilligers. De grond van Bio Kultura kost hen ongeveer 100 euro per jaar. Er is een wijnvat aangeschaft voor 165 euro op marktplaats en de compostbakken kosten 80 euro per stuk. Voor zaai en plantgoed is de school rond de 100 euro per jaar kwijt. Dit was een korte opsomming, die ongetwijfeld incompleet is. Voor een overzicht van alle kosten voor het opstarten van de schooltuin en later de jaarlijkse kosten vind je in het Handboek Schooltuinen in Hoofdstuk 2, paragraaf 2.4.

Vraag: Waar kun je subsidie aanvragen voor de schooltuin? 

Antwoord: Op onze website hebben we alle fondsen en mogelijkheden voor schooltuinsubsidie of budget per provincie verzameld. (laat het ons weten als er iets ontbreekt of niet klopt svp).

Onderstaande vragen werden gesteld in een eerdere online Masterclass:

Vraag: Is er een onderzoek dat ons de effecten van schooltuinieren laat zien?

Antwoord: Ja, er zijn heel veel onderzoeken in binnen- en buitenland. In 2018 heeft Annerie Rutenfrans onderzoek gedaan: School gardening increases knowledge of primary schoolchildren on edible plants and preference for vegetables. Daarnaast wordt er op dit moment onderzoek gedaan door Iris de Leeuw bij de WUR. Je kunt haar onderzoek volgen op haar website: onderzoeksproject I’ve Grown.

Vraag: Wij hebben behoefte aan lespakket voor groep 1 t/m 8 zodat wij kunnen voldoen aan de kerndoelen. Daarnaast zijn we op zoek naar een fijn schema (uren in de tuin, voorzaaien, wieden, oogsten enz).

Antwoord: In de presentatie (zie de downloadlinks onderaan het artikel) kun je de schema’s terugzien die zijn gepresenteerd. Verder staat op onze pagina over lesmaterialen bijvoorbeeld de lesmethode van onderzoekend tuinieren die lessen bevat voor alle schoolgroepen.

Vraag: Ik ben voor ons NDE-centrum op zoek naar een leerlijn in het seizoen

Antwoord: Neem eens contact op met de NDE centra in Rotterdam (Natuurstad), Groningen (Groene Leerlijn van NDE Groningen), of Amsterdam (Team Schooltuinen en Natuureducatie). Zij hebben allemaal prachtige leerlijnen en lesmaterialen ontwikkeld, die misschien ook bij jullie NDE centrum kunnen worden benut.

Vraag: Waarom wordt er in de winter niet buiten lesgegeven?

Antwoord: Natuurlijk kan het wel. Maar het is de ervaring dat dat op weinig plekken gebeurt. Ook moestuiniers zijn meestal gericht op het tuinseizoen van maart – september / oktober. Maar het kan natuurlijk wel. Er zijn heerlijke wintergroenten zoals boerenkool, spruiten, etc. die ook geschikt zijn vooor de schooltuin.

Vraag: Wat te doen als de school een tuin heeft maar er geen draagvlak is binnen het team?

Antwoord: Draagvlak binnen het team is heel belangrijk. Als eenpitter wordt het lastig om een schooltuin succesvol te gebruiken. Om draagvlak te krijgen hebben we de volgende tips:

• Zorg ervoor dat het niet veel extra werk voor de leerkracht is, door klein te starten en waar mogelijk een moestuincoach of NDE centrum te betrekken.
• Maak eventueel gebruik van een kant-en-klare lesmethode, zoals onderzoekend tuinieren.
• Laat zien dat ook basisvakken kunnen profiteren van het schooltuinieren, door reken en taallessen in de praktijk te geven.
• Inspireer leerkrachten met mooie voorbeelden uit de buurt. Ga eens kijken bij een andere schooltuin!
• Denk ook aan de invulling van het burgerschapsonderwijs. Misschien een mooie extra prikkel om het team wat nog niet zo enthousiast is te prikkelen.

Vraag: Koken jullie samen met de oogst?

Antwoord: Jazeker! Soms koken de kinderen mee, soms wordt er door begeleiders gekookt en genieten alle kinderen van een gezellig oogstfeest. Dat gebeurt per schooltuin op een andere manier, maar dit is een heel belangrijk onderdeel. Lekker genieten na al het werk.

Vraag: is er ervaring met verrijkte schooldag, moestuinieren? subsidie?

Antwoord uit de groep: Daar kunnen NPO (Nationaal Programma Onderwijs) gelden voor worden ingezet.

Vraag: Wat doen de kinderen allemaal in de tuin

Antwoord: Kinderen zaaien, wieden, oogsten, geven water, bereiden er lekkere gerechtjes mee en bij de Akker maken ze zelfs het teeltplan met behulp van de MoestuinMaat.