Organisatie van de schooltuin: Wie doet wat?

De organisatie van de schooltuin vereist vaardige vingers en natuurlijk tijd. De leerkracht kan als lesgever een bepalende rol hebben, maar ondersteuners zijn onmisbaar bij de opzet, organisatie en het onderhoud van een schooltuin. Veel taken komen op hun schouders. De mooie belevenissen in de schooltuin, de onderlinge connecties tussen ondersteuners en leerlingen en het plezier in moestuinieren, maken van de schooltuin een geliefde werkplek voor zowel betaalde medewerkers als vrijwilligers.

Schooltuinwerkgroep

Door een werkgroep te starten, vergroot je je slagkracht. De schooltuinwerkgroep kan bijvoorbeeld bestaan uit de initiatiefnemer, een vertegenwoordiger van de school, een schooltuinexpert zoals een moestuincoach of een medewerker van het lokale natuur- en duurzaamheidseducatiecentrum en schooltuinondersteuners.

Helpende handen

Wanneer je gaat starten met schoolmoestuinieren, kun je helpende handen op veel plekken vinden:

Schooltuinondersteuners op de kaart
Moestuincoaches zijn bevlogen professionals die hun werk maken van het overdragen van kennis over moestuinieren. In opdracht van het overheidsprogramma ‘Jong Leren Eten’ is een moestuincoachopleiding opgezet, die tot en met 2024 bijna 400 moestuincoaches heeft opgeleid. Je vindt de moestuincoaches via de regiopagina’s op de website van Jong Leren Eten.
Lokale Natuur en Duurzaamheidseducatiecentra maken kwalitatieve lessen over natuur en duurzaamheid voor lokale scholen. Ze ondersteunen ook vaak bij de schooltuinlessen of bij het aanleggen en inrichten van een nieuwe schooltuin.
Vrijwilligers zijn in veel gemeenten van grote waarde bij de schooltuinen. Vrijwilligers voor de schooltuinen zijn dikwijls te vinden bij de lokale volkstuinvereniging, onder de ouders en grootouders van de kinderen en bij buurtbewoners. De school, de lokale krant of andere lokale media kunnen een manier zijn om hen te bereiken.

Rollen in de schooltuinwerkgroep

Trekker die zich verantwoordelijk voelt voor de schooltuin. Deze persoon hoeft niet alles zelf te doen, maar neemt het voortouw en zorgt dat alles georganiseerd wordt.
Inhoudelijke moestuinexpert die in staat is in overleg met alle betrokkenen bij de schooltuin een draaiboek met een teeltplan te maken.
Praktische moestuinexpert die een schooltuin kan aanleggen volgens het draaiboek.
Lesgever die de lessen samenstelt en geeft
Let op: rollen worden dikwijls gecombineerd en ingevuld.

Taken binnen de schooltuin

Trekker/ coördinator:

coördineert de communicatie naar school en ouders
organiseert overleg met de werkgroep
overlegt met schooltuinexpert/moestuincoach
heeft contact met aanspreekpunt van school
bekijkt wie de schooltuin gaat aanleggen
zoekt eventuele partners en financiële middelen

Schooltuinexpert/moestuincoach:

maakt het draaiboek met schooltuinontwerp, teeltplan en jaarplanning
adviseert de lesgevers
bestelt zaden, plant- en pootgoed en andere benodigdheden

Schooltuinlesgevers:

bereiden de lessen voor
geven de tuinlessen aan de leerlingen
staan in direct contact met de leerkrachten van de groepen

Schooltuinondersteuners:

helpen bij de aanleg van de schooltuin
assisteren bij de lessen
verzorgen en onderhouden de materialen
helpen bij het onderhoud tussen de lessen door
begeleiden kinderen bij het vervoer naar de schooltuin als dat nodig is

Denk bij de invulling van rollen en taken aan:

Leerkrachten
Conciërge
Leerlingen
Een moestuincoach
Het lokale NDE centrum

(Groot)ouders
Betrokken buurtbewoners
Een BSO uit de buurt
De gemeente
(Werknemers van) lokale bedrijven

Meer lezen?

Lees meer over het opstarten, aanleggen en inrichten van een schooltuin in Hoofdstuk 2 ‘Een nieuwe schooltuin’ van het Handboek Schooltuinen.

Download 'Een nieuwe schooltuin'